Trilogia in sacrestia

di

Alfio Bonanno

 

Patri donn’Angilu
A festa d’u santu

Patri donn’Angilu - Parroco
Placidinu - Sacrestano
Donna Prazzita - Presidentessa Azione Cattolica
Cavaleri Foti - Presidente della Confraternita
Paulicchiu - Chierichetto
Don Cammelu Cattocciu - Mastru di festa
Don Tanu Passu Passu - Mastru di festa

Scena: Sacrestia, mobile al centro, a sinistra porta della canonica e a destra porta che immette in Chiesa, prima delle porte, armadi o scaffali a sinistra con libri a destra con vasi, tappeti, drappi ecc.

I
Placidinu: (sta pulendo la sacrestia e borbotta fra di se) Un pugnu di saracini senza religioni... autru... hava essiri iù u parrinu e poi ci faceva vidiri comu filaunu rittu... (con la scopa tira da un angolo i cocci di un vaso da fiori rotto, puntandolo con il manico della scopa) Eccu! Ha vistu? U dicu iù ca su un pugnu di scumunicati! Ci avissuru a cascari i manu all’istanti quannu toccunu na cosa... U beddu bacilicò... aveva vogghia a circari unni era... i cocci mi ficiuru truvari... protestanti e antiparrinali!
Donn'Angilu: (Proviene dalla canonica) Placidinu, ma cu ccu ci ll’hai?
Placidinu: Cà è vossia? E ora ci n’è macari ppi lei...
Donn'Angilu: (facendo come se volesse ritornare sui suoi passi) ...u capii... mi ni stiu turnannu di unni vinni...
Placidinu: (prontamente lo va a trattenere per la veste) Unni voli iri? Chi fa scappa dalle sue responsabilità? Certu facili è! Vossia sa fa gnuni gnuni e a mia mi tocca affruntari u populu barbaru e gnuranti... Vossia si pigghia a parti chiù facili e lassa a mia a conbatteri con un esercitu di liuni arraggiati... Vossia...
Donn'Angilu: (interrompendolo e facendo pazienza) ...avanti, bonu... chi ti rumperu a sta vota?
Placidinu: (dal gesto e dall’espressione sembra che stia per dire uno sproposito)
Donn'Angilu: (lo redarguisce prontamente) ah ah...
Placidinu: ...u bacilicò...
Donn'Angilu: Ohh! E tantu ci vuleva? Voli diri ca n’accattamu n’autra rasta.
Placidinu: (mordendosi le mani) Eccu! U vidi? E già cunzau a minestra! Troppu facili a fa vossia...
Donn'Angilu: Picchì? Sintemu...
Placidinu: ‘Ntantu non parrassi di rasta picchì chiddu non era un pedi di bacilicò.
Donn'Angilu: Sintemu s’autra. E chi era un pedi di ficu?
Placidinu: Peggiu! Era un pedi di bacilicò ca pi scippari na para di fogghi ci vuleva a scala!
Donn'Angilu: Bum!
Placidinu: E senza Bum! Voli diri, era una pianta ca puteumu cunzari pasta ccu pumadoru almenu ppi n’autri sei anni!
Donn'Angilu: E ssa maravigghia unni l’avevi ammucciata?
Placidinu: Comu ammucciata? Hava fattu di tuttu ppiu quantu ddi lappardei non ci arrivavunu, ma chiddi, siccomu sanu ca vossia ci fa u cummigghieddu, si permisiru di fari stragi!
Donn'Angilu: Ma dimmi na cosa comu u sai ca ci fu ssa stragi ca dici? E comu u sai cu è ca fu?
Placidinu: Semplici! A stragi ci fu picchi di tuttu u peri attruvai sulu a rasta rutta (nel frattempo va a prenderla) E sacciu cu fu picchì a munu, cca intra è sempri una! (mostrando i cocci) Cca! U vidi?
Donn'Angilu: ... e ‘nta stu rinaleddu mi vo diri ca c’era chiantata dda pianta accussi spittaculusa?
Placidinu: ...e chi voli diri? Unu si ci affezziona e so cosi... e ci parunu i megghiu di tutti... (riavendosi e alzando il tono) E appoi macari a lei ci piaci u pumadoru friscu ccu bacilicò!
Donn'Angilu: Sicuru ca mi piaci, ma ‘nta ssa rasta si e no ci puteva esseri un quattruni di bacilicò, cunsiderannu i rami e macari i radichi... n’a fari tantu traggica, ti dissi ca n’accattamu n’autra rasta.
Placidinu: E ddu spataiolu ca a runpiu? Chi ci facemu nenti?
Donn'Angilu: Ci l’hai sempri ccu Paulicchiu avèru? Ma chi t’ha fattu ddu povuru picciriddu? Si po’ sapiri?
Placidinu: Ah! Sparti dici chi m’ha fattu? E non ci abbasta ca mi schifiàu menzu cantaru di bacilicò?
Donn'Angilu: Cala, cala...
Placidinu: ...e macari un quattruni, comu dici lei... ma chi avemu a aspittari ca prima ni sdurubba a Chiesa? Oppuru ca ci scappa u mottu? Chiddu è un dilinquenti natu e s’hava frinari subbitu, prima ca si fa troppu ranni e poi non c’è chiù chi fari!
Donn'Angilu: Chiddu è un poviru picciriddu comu a tutti l’autri, anzi chiù saggiu di l’autri ca è l’unicu ca mi veni a servi a missa tutti i matini, e non manca mai a na lezioni di catichismu! Sulu ca è un pocu vivaci...
Placidinu: E taliatilu comu s’u ddifenni! ...ma u proverbiu non sbagghia: cu di sceccu ni fa un mulu, u primu cauci è d’u sò!
Donn'Angilu: E vabbè... voli diri ca stu rischiu u curru iù... Chiuttostu comu finìu c’a cummissioni d’a festa?

II
Placidinu: Ah, eccu! A propositu di lanzichenecchi...
Donn'Angilu: Ma pi tutti ci n’hai una? A cummissioni a chi ura veni? Ti lassaru dittu qualche cosa?
Placidinu: Comu no? Andurazza passau u Cavaleri Foti ca lassau dittu pi vossìa ca e deci e menza sunu cca tutti.
Donn'Angilu: A bonu, viremu... chi ura su? (controlla l’orologio) Ma i deci e menza sunu ora... picchì non m’u dicisti prima?
Placidinu: Prima? E quannu? Si hava na matinata ca u cercu e non u trovu... ammeri unni ha statu?
Donn'Angilu: Iù? Ca ‘nta canonica, unni ava a essiri?
Placidinu: No unni ha statu vossia... unni haia statu iù!
Donn'Angilu: E chi sacciu... non ha statu cca?
Placidinu: (puntellandosi sulla scopa e sporgendosi in avanti) Haia statu cca a cuntrastari i liùna arraggiati! Paulicchiu ca mi rumpa ... i rasti, s’arrobba l’ostii e m’astuta i cannili, e perfinu mi straqquau i iaddina ca havi tri ghiorna ca non fanu ova d’o forti scantu ... Cicciu, ddu celibri sfacinnatu, ca ogne dui e tri è ca intra ppi camurriarimi a mirudda, u Cavaleri Foti ca voli centu liri p’accuminciari a parrari e un miliuni ppi finiraccilla.... ppi non parrari di donna Prazzita ca fa a santaredda ma u vilenu ci nesci di l’occhi... E vossia havi u curaggiu di dirimi unni haia statu? Bella riconoscenza! Approsita ppi daveru!
Donn'Angilu: Ma non ti dissi unni hava statu, u sacciu ca cca intra si priziusu... t’addumannai sulu picchì m’u sta dicennu allultimu mumentu... comunqui non tonn’accuminciari... venunu ora? E va beni, o pigghia du seggi d’a chiesa ca n’assittamu cca stissu, avanti, beddu valenti...
Placidinu: (si avvia) Eccu... sempri accussì v’o finisci! Unu si fa ‘nquattru pi iddu e u monsignori spatti ci pigghia di supra! (esce per la chiesa)
Donn'Angilu: ...u bellu è ca un poviru parrinu non si marita ppi non aviri soggiri... e ‘nveci cca c’è peggiu assai di na soggira... mah, ca pacenzia...

III
Placidinu: (dalla chiesa) Ah! Ti pigghiai, spaddacosetti...! Ora m’a pavi na vota pi tutti!
Paulicchiu: (di corsa entra dalla chiesa e si nasconde dietro donn’Angilu) Aiutu... m’addifinnissi lei ca chiddu addivintau pazzu...
Placidinu: (prima si vede arrivare la scopa al volo che cade ai piedi del parroco, voce da fuori) Scappi? Ti n’apprufitti ca sugnu anzianu? Si era qualche annu arreri t’u faceva vidiri iù comu si curri... (appare dalla porta e punta il parroco)
Donn'Angilu: E vossia, si è parrinu comu dici di essiri, ora piggha a ssu tintu murvusu pi n’aricchia e u fa abbulari d’a finestra!
Paulicchiu: (fa le boccacce e caccia un pernacchio) Prrrrrrr
Placidinu: A vistu? U sta vidennu chi vastasazzu ca è? Donn’Angilu: pigghiassi a me scupa, ci ni duna un corpu n’e spaddi e ci addrizza u immu!
Paulicchiu: Patri e Parrucu, m’addifinnissi lei ca chistu sfirrau...
Donn'Angilu: Non ti preoccupari Paulicchiu, è ca Placidinu è pigghiatu d’o troppu chiffari... picchì inveci non ci duni na manu e pigghiati quattru seggi di ‘nta chiesa?
Paulicchiu: (angelico) Va beni patr’e parrucu.
Placidinu: (puntella la scopa a terra e si ci poggia con un braccio per far capire che non intende eseguire l’ordine) Sciopiru! Si c’è ssu tirrimotu peri peri iù dichiaru scipiru, i seggi ci facii pigghiari a iddu (alza il naso con dispetto)
Paulicchiu: Va beni, ci vaiu sulu...(vedendo che Placidinu è sbilanciato sulla scopa mentre gli passa davanti arpiona con il piede la scopa e lo manda a sbattere per terra, mentre scappa per la chiesa)
Placidinu: (ruzzola miseramente a terra, poi si alza spolverandosi e inveendo) Dilinquenti! Sdisanuratu! U visti a sta vota? U visti? Ora chi mi dici?
Donn'Angilu: E chi hava a vidiri, ca duranti u sciopiru ti sciddicau u puntiddu e cascasti ‘nterra?
Placidinu: Ah! Ma allura siti misi d’accordu! Iù arrisicu a vita e vossia s’u difenni! Mi voli diri ca n’o visti comu mi ittau ‘nterra?
Donn'Angilu: Avaiah! Un picciriddu ca mancu t’arriva sutta a scidda mi voi diri ca ittau ‘nterra a ‘ncristianazzu comu a tia?
Placidinu: E’ inutili! Ci ittau a pruvuligghia ‘nta l’occhi!
Donn'Angilu: Ascuta, lassa stari a pruvuligghia ... anzi pigghia u spolverinu e u levi un pocu di pruvulazzu, poi comu arrivunu i mastri ‘i festa mi chiami, iù arrivu ‘nattimu ‘nta canonica a pigghiari carta e pinna e un calannariu.

IV
Placidinu: Si va beni... (appena il parroco è fuori) ...scappamu... scappamu... e Placidinu sempri ‘nta ucca d’e liuni... (va a prendere lo spolverino dall’armadio e inizia a spolverare)
Paulicchiu: (rientra con le prime due sedie) Unni i mettu?
Placidinu: (sobbalza, impugna lo spolverino e il manico della scopa come fossero gli attrezzi di un domatore di leoni e tiene a bada Paulicchiu) Attia! Arrassamu! Senza ‘ncugnari ca iù mi sacciu addifenniri! (schiocca lo spolverino come fosse una frusta)
Paulicchiu: Va beni, va beni...(gira attorno a Placidinu e posa la prima sedia alle sue spalle rivolta verso destra)
Placidinu: (che nel frattempo si gira tenendo le distanze) Ddocu... posa ddocu e vo pigghia n’autri du seggi... e mantinemu i distanzi... comu è veru ca mi chiamu Placidinu t’ammanzu iù a tia... n’haia ammanzatu peggiu... e non t’ammanzu a tia? Tempu m’ha dari...
Paulicchiu: Ma picchì ci l’havi sempri ccu mia? (mentre parla avanza un passo verso Placidinu, nel posare la seconda sedia di fronte all’altra la sbatte a terra facendo spaventare il sagrestano e scappa verso al chiesa)
Placidinu: (preso alla sprovvista, indietreggia, inciampa nella sedia alle sue spalle e cade rovinosamente a terra) Aih... U sapeva iù... Vilunazzu! Cu l’ingannu cumbatti... Vigliaccu!

V
Cavaleri Foti: (entra dalla chiesa) Placidinu... chi fai ddoc’a ‘nterra?
Placidinu: (ricomponendosi) Nenti... stava cuntrullannu ca non ci su mattunelli rutti...
Cavaleri Foti: E c’è bisognu ca ti strichi ‘nterra?
Placidinu: Cavaleri: ognunu c’o so misteri! Alli voti di luntanu parunu sani e poi taliannu di vicinu si virunu ca su alliniati... comu e cristiani... ca certuni di luntanu parunu boni e poi stannuci vicinu si vidi ca qualche linia ci l’hanu macari iddi...
Cavaleri Foti: (punto) Placidinu... chi c’è allusioni?
Placidinu: Cu lei? Ca quannu mai... Parru accussì in generali...

VI
Donna Prazzita: (entra dalla chiesa impremurata e con un po di fiatone che manterrà per un pochino) E chi ancora nuddu c’è?
Placidinu: E chi è? U cavaleri Foti ci passi nuddu?
Cavaleri Foti: ...ma allura c’è veru allusioni...!
Placidinu: Ma chi va pinsannu? Anzi ci vosi diri: E chi pari ca u cavaleri Foti è nuddu? Va ... ppi diri anzi ca è na personalità...
Cavaleri Foti: Mah... non mi fazzu cunvintu...
Donna Prazzita: Iù ‘nveci mi fici cunvinta: erumu puntati e deci, su i deci e menza e ancora non c’è nuddu...
Cavaleri Foti: Egregia signora: tantui ppi cuminciari a mia mi sta truvannu cca e lei s’arricugghìù dopu di mia... perciò propriu a mia a predica non mi l’ha fari... e poi vidissi ca l’appuntamentu era ppe deci e menza...
Donna Prazzita: Ah si? E allura tornu tra n’autru anticchia...
Placidinu: U solitu versu veni unu e si ni va, veni n’auttru e si ni va e prima ca s’assettunu ci volunu tri uri...
Cavaleri Foti: E ddocu ragiuni havi Placidinu. Si ognunu s’affaccia e si ni va cu arriva cca non trova mai a nuddu...
Donna Prazzita: Va beni, allura chiamamu o parrinu e cuminciamu... peggiu ppi cu arriva tardu...
Placidinu: Ci pensu iù a chiamari o patr’e parrucu.
Donna Prazzita: ...beddu spicciu e pulitu...
Placidinu: Ossè s’assetta e si lassa serviri. Iù chiamu o parrucu e vossia pigghia postu, accussì ci passa a pantaciata (girandosi verso la porta della canonica) e scarrica ‘mpocu di vilenu ca havi di ‘ncoddu...
Donna Prazzita: (sedendosi) ...chi dissi?
Placidinu: (con sorriso di circostanza) ...dissi: arriva Paulicchiu che seggi ‘ncoddu... siccomu u mannai a pigghiari n’autri du seggi...
Donna Prazzita: Paulicchiu? Era avanti a chiesa ca iucava e nuciddi ch’e so cumpagni...
Placidinu: Eccu! E si ci u dicu chiddu non ci cridi mancu ammazzatu... tutti cosi iù haia fari ‘nta sta chiesa! Chiamu o parrucu e poi o ricupiru i seggi...
Cavaleri Foti: Si voli u vo chiamu iù a Paulicchiu...
Placidinu: Ossè ci teni a peddi? E allura lassassi stari... (riassume la posizione del domatore e schiocca lo spolverino) ...ognunu c’o so’ misteri... lassassi fari a mia.
Donna Prazzita: O parrinu u chiamau?
Placidinu: Signora: singolarmente e senza indebite pressioni…
Donna Prazzita: Chi è ca dissi chistu?
Placidinu: ...a unu a unu e senza ammuttari...! (si dirige alla porta della canonica, batte il manico della scopa a terra tre volte come i maggiordomi che annunziano le personalità nbelle case nobiliari e assume il relativo tono di voce) Annunziamo al signor parroco che sono arrivati alla ‘ntrasatta il signor presidente Cavaleri Foti e la presidenta donna Prazzita!
Cavaleri Foti: Mizzica e unni semu?
Placidinu: ... o manicomiu!
Donna Prazzita: Chi dissi?
Placidinu: Ca vossìa si merita un encomiu!
Donna Prazzita: ...e si capisci!
Placidinu: E comu no? Nesciu, ci ‘nsignu a rucazoni a Paulicchiu e trasu du’ seggi... con permesso... (esce)

VII
Cavaleri Foti: Allura, donna Prazzita, qualchi idea pp’a festa ci l’havi già?
Donna Prazzita: Qualcuna... si, ma ni parramu ccu parrucu presenti...
Donn'Angilu: (rientra dalla canonica con una carpetta contenente calendario, fogli, una agenda e penna) Benvenuti! Allura semu pronti?
Cavaleri Foti: Mancassiru ancora don Cammelu Cartocciu e mastru Tanu Passu Passu...
Donna Prazzita: Ma si vulemu ccuminciari non è mali... ca iù lassai a pignata supra...
Cavaleri Foti: E lei sapennu ca avemu na riunioni importanti lassa a pignata supra?
Donna Prazzita: Chissi non su pinseri ca s’ha pigghari lei... nuatri facemu u nostru duviri ca a pignata ci pensu iù...
Donn'Angilu: Accussì quannu è ghiè havi a scaciuni pi ghirasinni...
Donna Prazzita: Chi dissi?
Donn'Angilu: Dicu ca casumai ca si fa tardu è libira di fari un sautu a casa ppi guvirnari a pignata...
Donna Prazzita: Appuntu...
Cavaleri Foti: Allura putemu mentiri manu...
Donn'Angilu: Si, dai, mittemu manu. A festa è fissata p’a sacunna duminica d’u misi...

VIII
Paulicchiu: (entra di corsa, ha in mano la scopa di Placidinu) Aiutu! Patr’e Parrucu m’addifenni... Placidinu ‘mpazzìu...
Placidinu: (entra di corsa pure lui, ha i vestiti laceri e sporchi) Fermu statti, sdisanuratu... Lassa ca ti pigghiu...
Paulicchiu: Iù ci chiamu o talefunu azzurru!
Placidinu: No! Talefunici direttamenti a chiddu nìuru picchi a sta vota ti levu d’o munnu!
(i due si inseguono tra gli altri seduti che seguono sbigottiti)
Donn'Angilu: (prendendo in mano la situazione, blocca Placidinu) Fermu statti! Ma chi u voi ammazzari ppi daveru?
Paulicchiu: (approfitta del momento per sgattaiolare via, non senza avere prima assestato una pestata al piede di Placidinu)
Placidinu: A picchì sacunnu lei u mmazzu pi sghezzu? U visti comu mi pistau u pedi? Non mi fermu su prima non viru a carrozza ‘e mortu ... e vossia guai si ci dici macari deci minuti di missa...
Donn'Angilu: Ma Placidinu... chi sta dicennu? non vogghiu ca ci fai dannu o picciriddu!
Placidinu: Ancora s’u ddifenni? E allura voli diri ca a carrozza di mortu a pigghiamu a du posti accussì na un viaggiu si ni porta dui...
Cavaleri Foti: (si alza e strattona Placidinu) Ma chi fai amminazzi macari o parrinu? Calmiti!
Placidinu: (rabbonendosi un poco) Ah! Vi mittiti dui contra a unu... bravi... bravi... E accussì un puvureddu ca havi ragiuni (indica se stesso) hava assuppari e un terrorista dilinquenti (indica fuori per Paulicchiu) crisci impunitu... accussì vi stati addivannu un periculu pubblicu... e quannu vi n’accurgiti è troppu tardu!
Donn'Angilu: Placidinu ti pregu di fari pacenzia, ma poi chi ti fici d’accussì gravi u picciriddu?
Cavaleri Foti: Appuntu, chi fu?
Donna Prazzita: Avanti si spicciassi a cuntari ca a st’ura a pignata vugghìu...
Placidinu: Eccu... appuntu ... (alludendo a se stesso) a pignata ugghìu...
Donna Prazzita: (alzandosi di scatto) Piddaveru? Quantu ci vo calu u focu... ma a lei cu ci u dissi?
Placidinu: Ma chi capìu? Stassi commita... a me pignata ugghìu... Su malasuttatu e dilinquenti, non ci abbasta ca m’ha fattu cascari du voti ‘nterra a sta matina, non ci abbasta ca mi rumpiu...
Donna Prazzita: ...don Placidinu... cetti paroli vicinu a na signura...
Placidinu: ... a rasta ccu bacilicò... chi ci pozzu fari si lei è malapinsanti... non sulu tuttu chissu ... iù u vaiu a chiamari dda fora pi purtari l’autri du seggi e iddu era tuttu bìatu ca iucava e nuciddi ch’e so cumpagni... iù u chiamava e iddu faceva a finta ca non mi sinteva... allura iù m’avvicinu e aveva u passu beddu sveltu... iddu ccu dda maniata di zoddiri d’a so cumbriccula a stu puntu si votunu e comincianu a tirarimi nuciddi sutta i pedi... iù non mi potti addifenniri... comu ci appiricai di supra pareva ca m’havuna misu u sapuni sutta i pedi e ccuminciu a sdillittari... circai di ristari additta... ma ccu tutti di nuciddi era impossibili... mi fici vinti metri a sciddicarim additta, ntappu u funnu d’a giacca nterra e continu a sciddicari pi nautri deci metri, arrivu precisu al limiti d’e scaluni d’o bagghiu a chiesa mi rimettu additta e stesi un attimu cascu e non cascu... cascu e non cascu... ddocu cu fu n’o sacciu ma di sicuru fu iddu, m’arriva u baddu chinu di chiummu precisu ‘nta testa e mi fici macari tutti i scali a ruzzuliari... ora dicu iù: non ci sunu punizioni ca tenunu: o mori iddu o moru iù!
Donn'Angilu: Placidinu ti pummettu ca ora a Paulicchiu u pigghiu e ci’a dugnu iù na tirata d’aricchi... tu però lassulu stari, o fatti na passiata, o pulizia a chiesa, o sitema i cannili... lassulu perdiri o picciriddu e pensa a calmariti... lassa ca finemu di fari stu binidittu programma ppa festa e poi a Paulicchiu u ragiunu iù
Placidinu: Va beni... va beni...ci staiu cridennu... ddabbanna sugnu... (raccatta la scopa e lo spolverino e si avvia per la chiesa)

IX
Donn'Angilu: Allura, assittamuni e ripigghiamu...
Donna Prazzita: Ma iù chi fazzu ci a dugnu n’ucchiata a pignata?
Cavaleri Foti: Aspittassi n’autra anticchia viremu si almenu ci a facemu a ccuminciari...
Donn'Angilu: Si... si... allura: a festa è p’a sacunna duminica d’u misi e solitamenti dura finu o lunedì e poi duminica successiva si fa l’uttava.
Cavaleri Foti: E ddocu non ci avemu chi cangiari accussì ha statu e accussì è
Donna Prazzita: Emu avanti: p’alluminazioni e p’a banna comu facemu?
Cammelu Cattocciu: (entra dalla chiesa seguito da Tanu) Salutamu a tutti... quann’è ca accumincia a riunioni d’a cummissioni?
Donna Prazzita: Chidda di oggi o chidda di l’annu prossimu?
Tanu Passu Passu: Picchi chi voli diri?
Donna Prazzita: Vogghiu diri ca l’appuntamentu era ppi deci, sunu l’unnici e a st’ura avuma a essiri ognunu e so casi...
Cammelu Cattocciu: E vabbeni addumannamu scusa... ma a strata è longa...
Cavaleri Foti: e china di puttusa...
Tanu Passu Passu: A iurnata è cauda...
Donna Prazzita: ...e a putia d’o vinu è aperta...
Donn'Angilu: Va beni, avanti... ‘ntantu finalmenti semu tutti cca e putemu discurriri... Stavumu dicennu?
Donna Prazzita: P’a lluminazioni e p’a banna...
Donn'Angilu: Giustu... allura comu facemu?
Tanu Passu Passu: P’alluminazioni, si ancora non c’è nuddu, ci fussi Mariu Tippi Tippi...
Donna Prazzita: ... nonchè u maritu di so soru...
Tanu Passu Passu: ...e chi voli diri? Nuatri hama a diri si è bravu ‘nto so misteri e si si fa pavari picca... chi centra ca semu parenti...
Cavaleri Foti: Strettamenti nenti... ma parissi ca unu fa favuritismi...
Donna Prazzita: Ci fussi macari me ienniru...
Cammelu Cattocciu: Si! Ca oggellannu n’accuntintau ccu du lampadini fulminati ca inveci d’a festa pareva a prucissioni d’o Cristu mortu...
Donna Prazzita: Chissi su sulu maldicenzi...
Tanu Passu Passu: ...e in tutti i casi so ienniru u sapemu ca già havi priparatu tuttu u iocu di focu...
Cavaleri Foti: E allura va beni accussì... se no, donna Prazzita, chi s’ha pigghiari tutti cosi iddu?
Donna Prazzita: Allura stamu dicennu ca pp’e luci ci pensa Mariu Tippi Tippi, p’e bummi ci pensa me ienniru...
Cammelu Cattocciu: ... Turi Scappi ‘i Camosciu ca iddu i spara sempri beddi rossi...
Cavaleri Foti: ... chi c’è allusioni?
Tanu Passu Passu: ...i bummi... i bummi cavaleri... Turi i spara rossi i bummi...
Cavaleri Foti: i bummi... già ... si ... i bummi...
Donna Prazzita: E p’a banna? Avanti ca a st’ura a pignata vugghìu...
Cammelu Cattocciu: L’annu passatu vinni a banna di Niculosi... mi pari ca fici bona cumparsa...
Donna Prazzita: Si bedda cumparsa...
Cavaleri Foti: ...beh... in effetti...
Cammelu Cattocciu: Chi ci vulissi diri?
Donna Prazzita: Ca si presentaru cinquanta cristiani e a sunari si e no erunu na chinnicina... tutti l’autri facevunu a finta, e nuatri i pavamu a tutti...
Tanu Passu Passu: E senti a diri ca st’annu camgiamu banna...
Cammelu Cattocciu: Chi cangiamu? Chi siti pazzi? U maestru intra l’annu s’ha maritari a me figghia... ci livamu ssi quattu sordi e videmu ssu matrimoniu comu s’ha fari!
Donna Prazzita: E alluna n’hana mettiri per iscrittu ca si ni pavamu cinquanta hana sunari tutti e cinquanta camasennò chiamamu a banna d’a Varanni...
Cammelu Cattocciu: Va beni pi chissu mi ‘mpegnu iù... ca u ‘ntaressi è macari d’o mè...
Cavaleri Foti: P’u giru d’a vara comu facemu?
Tanu Passu Passu: Ca comu hama fattu sempri... tuttu u giru d’a parrocchia
Donn'Angilu: Ma... ddocu vurrissi diri na cosa iù: è propiu nicissariu tutta dda strata? Vuatri stati davanti e vostri casi, a genti chiacchiaria e quannu si stanca si ni va e l’unicu ca s’ha fari tutta a strata di l’iniziu a fini sugnu iù...
Donna Prazzita: Ma picchì si lamenta? Anzi avissa essiri cuntentu... e poi non è u so misteri?
Donn'Angilu: Signuruzza u me misteri è fari u parrinu no u currituri ...e s’a vulemu diri tutta mancu u dumanneri...
Cammelu Cattocciu: Chi centra u dumanneri?
Donn'Angilu: Centra... centra... dicemu avirità: a vara ca si ‘nfila na tutti i vaneddi e na tutti i cuttigghi è picchì accussì a fidi da genti ci aumenta?
Cavaleri Foti: ...a essiri sinceri...
Donn'Angilu: ... è pi cogghiri chiù sordi! E allura haiu ragiuni ca dicu ca u santu fa u dumanneri...
Tanu Passu Passu: E va beni e allura chi vulissimu fari?
Cammelu Cattocciu: Accuzzamu u giru?
Cavaleri Foti: E poi i sordi comu i ricugghiemu?
Donna Prazzita: Ci metti a chiesa.
Donn'Angilu: Signura mi cumplimentu cu lei!
Donna Prazzita: Eh... si dicidissi! O camina o ci metti i sordi!
Donn'Angilu: Ma di rittu o di chiattu l’haia pavari u stissu iù?
Cammelu Cattocciu: Ma picchì fa accussì? In funnu in funnu chi ci sta mittennu vossia?
Donn'Angilu: Eh già... P’a lluminazioni ci pensa u cugnatu di mastru Tanu, p’e bummi ci pensa u ienniru di donna Prazzita, p’a musica ci pensa u futuru ienniru di don Carmelu... tuttu risoltu...
(nessuno dei presenti capisce la provocazione di don Angilu e cominciano subito a congedarsi)
Donna Prazzita: Allura vistu ca ficimu tuttu iù mi ni vaiu ca a st’ura a pignata si ittau di fora... (esce di fretta)
Donn'Angilu: Ma...
Cavaleri Foti: A postu allura macari iù mi ni vaiu, m’arraccumannu Patr’e Parrucu ci puttassi ssu prugramma a tipografia. (Esce veloce)
Donn'Angilu: ... ma veramenti...
Cammelu Cattocciu: Veramenti tardu si fici... mi ni vaiu macari iù, tantu oramai ficimu tuttu. (esce)
Tanu Passu Passu: Menu mali ca ci semu nuatri a aiutallu averu? (esce rapido)
Donn'Angilu: Ma ...a diri a virità....

X
Donn'Angilu: (rimasto solo continua) ...non parramu d’e spisi d’a chiesa... non parramu d’o triduu... non parramu d’e missi... non parramu d’e cunfissioni.... non parramu...
Placidinu: ...appuntu: non parramu ca è megghiu! Scummettu ca si sistimaru i so cosi e ci lassaru tuttu u restu a vossia, averu?
Donn'Angilu: ...e pi sta vota t’haia dari ragiuni… vinniru, si ficiuru i so fatti e u santu propriu mancu ci passau p’a testa...
Placidinu: Quannu ci u dicu iù non mi duna mai saziu... ma sta vota u tuccau vossia ch’e so stissi manu...
Donn'Angilu: Certu voti m’addumannu si ci cridunu ppi daveru o si i cosi i fanu sulu ppi ‘ntaressi...
Placidinu: Iù ci u dissi d’o primu mumentu: cca ci sunu un pugnu di mangiatari!
Donn'Angilu: Abbasta ca s’assicuraru a so parti e poi d’a religioni propriu mancu si nni parrau...
Placidinu: E poi vossia si lamenta si ci dicu ca su lanzichenecchi!
Donn'Angilu: Facemu a festa o santu e forsi forsi non sanu mancu cu era, chi fici, chi dissi e picchì u ficiuru santu...
Placidinu: Comunqui si cunsulassi ca ppi quantu mi riguarda iù u sacciu cu era e sopratuttu picchì u ficiuru santu...
Donn'Angilu: Avanti e dammilla ssa soddisfazioni... picchì u ficiuru santu?
Placidinu: U ficiuru santu, picchi sulu sulu comu sappuru ca l’havuna a fari prutitturi di stu paisi dissuru: ppi cummattiri ccu ddu pugnu di caimani ci voli a pacenzia d’un santu... e u ficiuru santu....

Sipario.


Patri donn’Angilu
U Prisidenti d’a Cunfraternita

Patri donn’Angilu - Parroco
Placidinu - Sacrestano
Donna Prazzita - Presidentessa Azione Cattolica
Cavaleri Foti - Presidente della Confraternita
Paulicchiu - Chierichetto
Cicciu - Vecchio male in arnese
Nunziatina – Donna di Azione Cattolica
Filicettu – Socio della Confraternita

Scena: Sacrestia, mobile al centro, a sinistra porta della canonica e a destra porta che immette in Chiesa, prima delle porte, armadi o scaffali a sinistra con libri a destra con vasi, tappeti, drappi ecc.

I
Placidinu: (all’apertura del sipario è seduto su una sedia verso il centro della scena, con le mani aggrappate alla scopa e dorme della grande, ronfando beatamente)
Donna Prazzita: (entra impettita cercando con chi parlare e nota il sacrestano che dorme) Talè! Nuatri cugghiemu sordi ppi pavallu... e iddu inveci di puliziari arrunfa! (si avvicina di fianco al poveretto sulla destra e, battendo il piede per terra si schiarisce la voce) Ehmm Ehmm...
Placidinu: (risponde ronfando con lo stesso numero e tono dei segnali di Prazzita) Ronff Ronff..
Donna Prazzita: Ehmm Ehmm Ehmm
Placidinu: Ronff Ronff Ronff
(un po di volte a soggetto finchè la scena regge)
Donna Prazzita: Ma chi fa daveru o mi pigghia ppi fissa? (alzando il tono della voce e strattonandolo) Sveglia!!!!
Placidinu: (svegliandosi di soprassalto teme un attacco di Paulicchiu) Paulicchiu! Sempri tu si! Mancu si po’ arripusari in paci! Aora assaggi a scupa (senza guardare in faccia a Prazzita, impugna la scopa e sferra un colpo orizzontalmente verso destra colpendo la donna alle gambe) Ti piscai a sta vota... cosa ‘nfamia!
Donna Prazzita: Aih! Mammazzau! I iammi mi rumpìu! E spatti mi dici ‘nfamia a mia! Assassinu! Rumpaiammi a tradimentu... ‘Nfamia a na fimmina onesta comu a mia!
Placidinu: (riavendosi del tutto e focalizzando la situazione, e visto che Prazzita non lo guarda, lascia la scopa a terra e scappa per la canonica)

II
Donna Prazzita: (Man mano che si calma il dolore si guarda intorno) E unni si ni ìu? Prima m’ammazza e poi scumparisci? Placidinu! Nesci di unni si ammucciatu e pigghiti i to responsabilità! Quantumenu portimi o spitali e accattimi na seggia a rutelli, ca m’acciuncasti i iammi!
Donn'Angilu: (attirato dalle grida esce dalla canonica) Chi fu donna Prazzita? Chi ssu ssi vuci?
Donna Prazzita: Chi su? Ca Placidinu ora ora commisi un gambicidiu aggravatu cu corpu di scupa!
Donn'Angilu: Placidinu? Ma si era dda supra ‘nta canonica...
Donna Prazzita: Chi fa ? Su ddifenni? E’ complici macari lei? Bella cumbriccula di briganti ca c’è ‘nta sta chiesa!
Donn'Angilu: Ma signuruzza si calmassi... ora videmu chi succidìu... (si affaccia alla canonica e chiama) Placidinu! Scinni un minutu!
Placidinu: (appare come se niente fosse accaduto) Chi c’è patr’e parrucu? Oh donna Prazzita bongiornu, cca lei è?
Donna Prazzita: Non facissi u cretinu e m’addumannassi scusa ppi ddu gran corpu di scupa ca mi desi!
Placidinu: Scupa? Tal’è unn’è... e iù ca a circava...
Donna Prazzita: Patr’e parrucu: o ci u dici lei o ci u dicu iù a modu miu... a finissa di fari u cretinu e confessassi il suo reato!
Placidinu: Ma si non sacciu di chi stati parranu...
Donn'Angilu: Donna Prazzita, cca, dici ca ci dasti un malu corpu di scupa ‘nte iammi...
Placidinu: (meravigliatissimo) Bih... daveru? E quannu?
Donna Prazzita: (lanciandosi su Placidinu) Basta prima ci tiru l’occhi e poi ci fazzu avvidiri i stiddi!
Donn'Angilu: (Blocca Prazzita)
Placidinu: Mi scusassi a parola... ma si mi tira l’occhi comu m’i fa vidiri i stiddi?
Donna Prazzita: Patr’e parrucu intervenissi! U senti? Mi pigghia macari ppi cretina...
Donn'Angilu: Placidinu, ‘nsumma, si po sapiri chi succidiu?
Placidinu: Mah... pozzu pinsari ... dici ca ci arrivau un corpu di scupa?... Dunqui, iù assira mi scupai tutta a chiesa di cima a funnu, compresa a sacristia, pinsati ca finii versu menzannotti... m’addummiscii ca mancu m’arricordu unni... sacciu sulu ca stamatina m’arrusbigghiai vistutu e ‘nto menzu i scali...
Donna Prazzita: No era cca intra assittatu ca durmeva...
Placidinu: E signuruzza chissu u dici lei... d’altra parti macari ca è veru u sta dicennu lei stissa ca iù durmeva... e comu fazzu a riurdarimi...?
Donna Prazzita: Iù u rusbigghiai e lei mi caricau un corpu di scupa...
Placidinu: Ecco! Ci sugnu!
Donn'Angilu: Allura t’arriurdasti?
Placidinu: Riurdari? E chi cosa? No... pensu ca u capii chi succidìu... assira a povira scupa travagghiau pi tutta a sirata e parti d’a nuttata? Voli diri ca era tanta pigghaita di fùa ca continuau a muvirisi sula, a signura si ci truvau ‘nta traiettoria e piscau un corpu nte frunt’i iammi...
Donna Prazzita: Riddiculu! Scuchiudutu! Si eri assittatu cca e mi caricasti un corpu di vastuni a citru d’e iammi!
Donn'Angilu: Ma allura putemu pinsari ca u corpu di scupa ci u desi ‘nto sonnu stissu, signuruzza... e si fu accussì non havi curpa...
Donna Prazzita: Ah iù n’o sacciu si durmeva o faceva finta, sacciu ca prima mi chiamau Paulicchiu e poi m’assuntumau...
Placidinu: Paulicchiu? Eccu! Unni c’è dannu c’è sempri iddu!
Donn'Angilu: Ma chi dici? Si chiddu mancu s’ha vistu?
Donna Prazzita: Vecchiu strolicu! Autru ca u saristanu... ‘nta na casa di cura ppe scimuniti t’hana mettiri...
Donn'Angilu: Signuruzza ci addumannu scusa iù a postu di iddu... sicuramenti fu un riflessu nto sonnu stissu e mancu ci vuleva fari mali a lei... averu Placidinu...
Placidinu: ...e... po essiri... si... iù non m’arrivordu nenti...
Donna Prazzita: Abbasta... mi ni staiu iennu cunnuta e vastuniata...
Donn'Angilu: Ma propositu, picchì hava vinutu?
Donna Prazzita: Mi... talè, m’u stava macari scurdannu, siccomu sappi ca c’è aria di rinnuvari u prisidenti d’a cunfraternita... ca u cavaleri Foti è scadutu, ci vuleva addumannari quannu si fanu l’elezioni...
Donn'Angilu: ...ma picchì lei è interessata?
Donna Prazzita: ...diciamo ca... si... insumma già si dicidìù pi quann’è?
Donn'Angilu: E si. Avissa essiri pi sta matina, anzi (guarda l’orologio) u cavaleri già ava essiri cca...
Donna Prazzita: Benissimu. Allura mi vaiu a mettiri un pocu di ghiacciu nte frunt’i iammi e tornu, arrivederci (esce)

III
Donn'Angilu: Donna Prazzita interessata all’elezioni d’o prisidenti d’a cunfraternita... e chi centra? Boh?
Placidinu: ...di una ca si ‘nventa certi storii, unu si po’ aspittari di tuttu...
Donn'Angilu: Placidinu... iù cercu di addifinniriti,ma tu cummini certi papalati...! Si po’ sapiri chi ti vinni ‘nta testa?
Placidinu: Ci cuppa Paulicchiu.
Donn'Angilu: Ancora! Ma si mancu s’ha vistu...
Placidinu: ...u fattu è ca m’hava addummisciutu ‘nta seggia d’aieri a sira, e mi stava ‘nsunnannu ca Paulicchiu era allatu di mia ca mi dava mmuttuna, e allura no sonnu e non sonnu ci caricai un corpu di scupa...
Donn'Angilu: E inveci era donna Prazzita ca ti cutuliava p’arrusbigghiariti e tu a ssuntumasti cu un corpu di scupa... e mi l’hava ammagginatu...
Paulicchiu: (entra di corsa e sale per la canonica) Bongiornu patr’e parrucu
Placidinu: Arrivau u tirrimotu!
Donn'Angilu: (affacciandosi alla canonica, chiama) Paulicchiu, veni cca...
Paulicchiu: Non pozzu veniri!
Donn'Angilu: Ma chi ha fari doc’a supra? Scinni.
Paulicchiu: (si affaccia guardingo) Però pozzu stari picca... prima ca trasi u cavaleri Foti cu Filicettu iù haia scumpariri...
Donn'Angilu: Ni cumminasti una d’e to? A postu semu... iù ti vuleva diri si ci davi na manu a Placidinu ca è stancu ca aieri travagghiau finu a menzanotti
Paulicchiu: Na manu ci a pozzu dari... ma non vulissi ca mi vidunu chiddi e dui...
Donn'Angilu: Ma picchi? Ti scanti?
Placidinu: Ca sa chi ci cumminau...
Paulicchiu: Iù n’haia fattu nenti! Sulu ca u Cavaleri e Filicettu siccomu su fatti vecchi si siddianu ppi nenti...
Placidinu: In sustanza ci facisti acchianari l’agghi e ora ti scanti ca ti trovunu.
Paulicchiu: Iù era ppi fatti me, ca stava iucannu cc’u stuppetturu, chisti passunu e si fermunu a taliari, poi accuminciunu a fari scummissi: (contraffacendo le voci dei due)
-scummettu ca stu picciriddu ci a fa fallu furriari ppi cincu munuti di seguitu...
-ma quannu mai...
-Paulicchiu si ci a fai c’è un panzarottu pavatu o bar...
iù ddocu, siccomu i panzarotti mi piaciunu, ci mettu tuttu l’impegnu, stringiu a lazzata bedda fitta, pigghiu posizioni....(fa silenzio)
Donn'Angilu: E... allura parra...
Placidinu: ...cunchiudi...
Paulicchiu: ...e ddocu u diavulu ci misi a cuda... tiru fortissimu e u stuppetturu si ci azziccau ‘nto pedi o Cavaleri Foti... n’o tirarri arreri a manu piscu a Filicettu nta n’occhiu...
Placidinu: Mizzica ... na stragi facisti...
Paulicchiu: ...e menu mali ca mentri iddi erunu pighiati d’a cunfusioni iù subbitu mi ni scappai... sulu ca ora mi scantu a farimi avvidiri... picchì sicuru m’a volunu fari pavari!
Placidinu: E hanu ragiuni.
Donn'Angilu: E vabbè... non è ca u fici apposta...
Placidinu: ... semu e soliti ...
Paulicchiu: Iù u sacciu ca non u fici apposta... ma a iddi cu ci u spiega?
Donn'Angilu: In tutti i casi è megghiu ca non ti fai avvidiri.
III
Cavaleri Foti: (dalla chiesa) Ma taliati chi c’è cca...
Filicettu: (idem; Filicettu di suo parla con voce quequera) Mi pigghiai di raggia ca non ci vidu ciù d’i l’occhiu...
Cavaleri Foti: Di l’occhi, v’o diri...
Filicettu: Di l’occhiu... di unu non ci vidu ppa raggia... di l’autru già non ci videva ca ddu muvvusu m’u ‘ntuppau...
Placidinu: O mmucciti prima ca...
Paulicchiu: (fa appena in tempo ad appiattirsi dietro un armadio)
Placidinu: (si mette davanti per non farlo vedere)
(entrano Foti e Filicettu, Foti zoppica vistosamente e Filicettu ha un occhio nero)
Donn'Angilu: Bongiornu...
Cavaleri Foti: Ca quali bongiornu oggi è na mala iurnata...
Filicettu: ...malissima iurnata...
Placidinu: Vi vidu ‘npocu ammaccateddi...
Filicettu: Lassamu perdiri... patr’e parrucu pozzu approfittari d’o frigorifiru ppi mittirimi un pocu di ghiacciu ‘nta locchiu?
Donn'Angilu: Certamenti... si accomodassi ‘nta canonica, facissi comu si fussi a so casa...
Filicettu: Grazii (si avvia)
Cavaleri Foti: Si pirmittiti (indica il luogo dove è nascosto Paulicchiu) m’assettu ddocu e mi levu a scarpa... videmu chi dannu mi fici...
Placidinu: ... no ...no cca no...
Cavaleri Foti: Non voi ca mi taliu u pedi?
Placidinu: ... no...è ca... (improvvisando) u pedi ha suffrutu... po essiri ca, i cosi d’a vita..., ha sudatu... possibilmenti cca semu assia stritti stritti...
Cavaleri Foti: U capii va’... patr’e parrucu, si permetti, mi vo ‘ssettu ddabbanna ‘nta chiesa un attimu e tornu...
Donn'Angilu: Pregu... pregu cavaleri...
Cavaleri Foti: (uscendo) … e c’addivintau finu u saristanu...

IV
Placidinu: Paulicchiu, sveltu vattinni...
Paulicchiu: E unni mi ni vaiu? Di dda ci n’è unu, di dda banna ci n’è n’autru...
Donn'Angilu: Veru è... ma si chiddi ti vidunu a stu minutu si sfounu ccu tia..
Paulicchiu: ...fici a fini d’o surgi ‘nta lattera... no! Placidinu pigghimi una vesti, na cotta e un mazzu di gigghi...
Placidinu: (eseguendo senza capire) E chi ci vo’ fari... chi centra ora?
Paulicchiu: Tu pigghili...
Donn'Angilu: Ah mascaratu... forsi u capii chi voi fari.... voi ammucciari na cosa? Mettila sutta a l’occhi di tutti... giustu?
Paulicchiu: (indossando la veste) Esattamenti! Ecco a voi a nova statua di San Luigi Gonzaga... (si mette in posa appena in tempo perchè torni Filicettu)

V
Filicettu: Aih! E comu mi doli... m’assuntumau...
Placidinu: E vabbè... non facissi accussì... vossia non ci pensa: chiudissi un occhiu
Filicettu: Ma chi fa sfutti? Non sulu...
Placidinu: M’ha scusari non vuleva diri.... a prossima vota mi muzzicu a lingua...
Filicettu: (notando Paulicchiu in posa) Bella sta statua di san Luigi... ma chi a ccattastuvu ora?
Donn'Angilu: Si... infatti nova nova è...
Placidinu: Si po’ diri ca a ficiuru ora... po aviri si e no un quartu d’ura...
Filicettu: Mizzica! Un quartu d’ura? E comu ficiuru a cunsignarla accussi prestu?
Donn'Angilu: E... u sapi... ch’i mezzi di oggi...
Filicettu: A certu... non su chiù i tempi di na vota... eppuri è bedda: (si avvicina da presso) Pari vera...
Placidinu: (scostando Filicettu) Megghiu ca n’a tocca... po essiri ca ci addiventa un autru occhiu niuru...
Filicettu: Ma chi voli diri?
Donn'Angilu: No.. dici Placidinu ca siccomu u culuri è ancora friscu po’ essiri ca vossia avvicinannuci troppu l’occhiu si tingi...
Filicettu: Eh già... ragiunu havi...
Cavaleri Foti: (rientrando sempre zoppicante) Mizzica... ccu ddu stuppetturu mi fici un purtusu n’a scarpa e unu n’to pedi! Putenza di lu munnu!
Placidinu: E vossia ccu ddu lestofanti non ci ha aviri a chi fari: non è scarpa ppo so pedi...!
Cavaleri Foti: Chi c’è allusioni forsi?
Placidinu: Ma quannu mai...Iù u dissi ca m’ava a muzzicari a lingua...
Donn'Angilu: ... u dici ma no fai! E muzzica na bona vota!
Cavaleri Foti: (vedendo Paulicchiu) E sta statua a ccattastuvu ora?... m’arriorda a facci … mi parissi a canuscillu…
Placidinu: Ci ha avutu a chi fari macari lei?
Donn'Angilu: Placidinu… livamu l’acqua… Cavaleri lassassi perdiri a statua
Cavaleri Foti: (si avvicina alla statua e la esamina) Bella! Pari un carusu veru…
Paulicchiu: (nel momento in cui Foti si trova a fianco a lui, e sta esaminando il dietro della “statua” non resiste e da un pestone al piede già offeso del Cavaliere)
Cavaleri Foti: Aih!! Morti subbitània … u pedi astruppiatu.. ma chi fu?
Placidinu: U parrucu ci l’hava dittu di lassari perdiri a statua…
Cavaleri Foti: Picchì u pedi m’u pistau a statua?
Donn'Angilu: Ma quannu mai… ci potti cascari qualche cosa… forsi ocche tavula d’o ‘mballaggiu… u sapi a spacchittamu ora ora…
Cavaleri Foti: (massaggiandosi il piede) Boh? Non mi fazzu cunvintu… Comunqui! Patr’e parrucu... iemu e nostri. Comu sapi vinnumu ppi fari l’elezioni d’u prisidenti d’a cunfraternita. Ci ponu parteciparì sulu i scritti a cunfraternita, e purtroppu non semu assai... chi dici accuminciamu?

VI
Donna Prazzita: C’è pirmissu?
Donn'Angilu: Prego s’accomodassi...
Cavaleri Foti: Donna Prazzita, iù ci chiedu scusa, ma avissumu a fari una formalità cca cu u patr’e parrucu...
Donna Prazzita: L’elezioni d’o prisidenti d’a Cunfraternita?
Cavaleri Foti: Appuntu... per cui si lei putissi turnari n’autru munentu... macari fra un quartu d’ura, u tempu ca facemu, scrivemu e poi u parrucu è a so disposizioni.
Donna Prazzita: Ma forsi non mi spiegai bona... iù propriu ppi l’elezioni vinni...
Cavaleri Foti: E chi centra lei?
Donna Prazzita: Non è ppi chiddi ca sunu scritti?
Cavaleri Foti: Appuntu...
Donna Prazzita: E iù scritta sugnu... cca c’è a tessira (la esibisce)
Cavaleri Foti: (rimane interdetto) ...ma ...veramenti...
Donna Prazzita: Su scurdau quattru anni arreri, quannu mi fici tesserari accussì iù vutava ppi lei e vossia ci livava u postu a don Puddu Rignanti?
Cavaleri Foti: ...ricordu... si... ricordu...
Donna Prazzita: Ora ci su l’elezioni e vinni ppi vutari (notanto Paulicchiu) oh chi bedda statua di san Luigi! (si avvicina per toccarla)
Placidinu: No no signuruzza, lassassi stari ca chissu è un santu piriculusu...
Cavaleri Foti: …cunfermu assolutamenti…
Donna Prazzita: San Luigi? Ma chi va dicennu? (lo esamina da vicino) bih ch’è beddu pari veru... parissi ca mi sta arridennu...
Donn'Angilu: Donna Prazzita, turnassi cca ca c’è piriculu ca di chi arridi di chi occherunu chiangi bonu ppi bonu...
Donna Prazzita: Macari lei donn’Angilu? Ma non c’è chiù fidi ‘nta sta chiesa... mancu e santi cridunu cchiù... evviva la modernità...!
Cavaleri Foti: ...don Puddu Rignanti... ora si... m’arriordu tannu mi sirvevunu du’ voti ppi passarici avanti...

VII
Donna Prazzita: Appuntu... dui... a propositu chi fini fici? (si affaccia verso la chiesa e chiama: ) Nunziatina! Oh Nunziatina trasi, veni ca già è ura... (a Foti) Cca c’è l’autra iscritta... s’arriorda?
Cavaleri Foti: Si... si...
Nunziatina: C’è pirmissu? Salutamu a tutti... allura chi fa si vota?
Donn'Angilu: Ma facitimi capiri na cosa: dici ca sta Cunfraternita era senza soci e già ci ni siti quattru?
Nunziatina: E tutti ‘ntinzionati a fari un novu (sottolinea “novu”) prisidenti...
Cavaleri Foti: ...novu... (sminuendo) ca appoi po’ essiri macari u vecchiu ca veni confermatu...
Nunziatina: Su... veni confermatu
Donna Prazzita: Chissu s’hava vidiri dopu ca si fanu l’elezioni!
Filicettu: Uhmm non ci staiu vidennu chiaru...
Placidinu: ... e ccu s’occhiu ‘ntuppatu...
Cavaleri Foti: Mi sta parennu macari a mia ca c’è aria di opposizioni: parramu chiari: iù pensu ca a megghiu cosa pp’a Cunfraternita è ca u munnu arresta com’è...
Donna Prazzita: Bih chi cumminazioni... iù pensu ca ogni quartu è munnu novu...
Nunziatina: Ogni tantu un pocu di cangiamentu fa beni a tutti...
Filicettu: U dissi iù ca non ci videva chiaru...
Placidinu: Pensa pensa si aveva l’autru occhiu stuppatu... ci faceva i raggi....
Cavaleri Foti: In pochi paroli non vi piaciu comu prisidenti... benissimu accuminciamu sti vutazioni e videmu chi nesci!
Donn'Angilu: Ma siti tutti cca? Non è ca ni spunta occhedunautru?
Cavaleri Foti: Pi comu sacciu iù tutti cca avissumu a essiri... e siccomu si vidi chiaru ca semu dui e dui... patr’e parrucu: u so votu diventa ‘mpurtanti, in quantu cappellanu d’a cunfraternita ppi cu vota?
Donn'Angilu: Ma ... sintiti... iù non vulissi essiri misu ‘nto menzu... e poi u votu non è segretu? A stu puntu facemu st’elezioni e non si ni parra chiù... Non mi pari giustu comu fa vossia... mintemu ca Filicettu voli vutari no ppi lei ma ppi nautru...
Filicettu: Ma quannu mai iù vinni ppi vutari a u Cavaleri... ci varagnai macari st’occhiu niuru... ca mi puteva stari a casa ‘nta santa paci...
Donna Prazzita: Ma ‘nsumma stamu facennu l’elezioni chi carti a vista? Facemu i cosi comu si devi...
Donn'Angilu: Ragiuni havi, donna Prazzita, allura Placidinu, pigghia na scatula na para di pinni e cincu pizzudda di carta ...
Placidinu: ...sei pizzudda carta...
Cavaleri Foti: Sintemu st’autra?
Placidinu: Picchì ni stamu scurdannu ca macari iù sugnu scrittu na Cunfraternita?
Filicettu: Bih... e chi era na società segreta... no na Cunfraternita...
Cavaleri Foti: E comu sia sia... n’autru votu ppi mia...
Placidinu: Cavaleri... e chi dissi u patr’e parrucu? Il voto è segreto...
Cavaleri Foti: Giustu... (ammiccando a Placidinu)
Placidinu: E chi ci ìvu qualcosa ‘ntall’occhiu macari a lei... ? non aveva astruppiatu u pedi?
Cavaleri Foti: (dissimulando) E non i pigghi ancora ssi cosi ppi vutari?
Placidinu: Subbitu (si avvia) Na scatula, i pinni e sei pezzi di carta...

VIII
Cicciu: (Veste malaccio e quando parla non si capisce una parola, il testo del copione e “in chiaro” per aiutare l’espressione ma di fatto le parole non devono essere che appena percettibili, poi si aiuterà con la mimica a farsi capire) Setti!
Donna Prazzita: Chi fu?
Cavaleri Foti: Chi dici?
Cicciu: (fa segno con le dita) Setti setti
Donn'Angilu: Cicciu... setti chi?
Placidinu: Forsi ni vinni a fari u scherzu, dici: setti bauh!
Cicciu: Scimunitu! Setti pezzi di carta
Filicettu: Forsi ca u staiu capennu: non ni ni niscemu chiù aoggi!
Cicciu: Setti pezzi carta, sugnu macari iù scrittu a Cunfraternita... Cunfraternita... (si mette vicino a Foti e fa segno che sono uguali)
Donn'Angilu: Voi diri ca tu e u Cavaleri siti... frati?
Cicciu: I stissi... d’a stissa Cunfraternita...
Donn'Angilu: no no... i stissi? Siti i stissi? Ah! Si macari tu d’a cunfraternita?
Cicciu: Esattu! E chi siti ‘ntuppati tutti pari?
Nunziatina: Talè ... talè... chi sorpresi aoggi ... e perciò vinisti ppi vutari macari tu?
Cicciu: E si capisci! Sugnu sociu? E votu!
Donn'Angilu: Avanti allura Placidinu: setti pezzi di carta...
Cavaleri Foti: (a Filicettu) E chissu ora ppi cu vota?
Filicettu: E chi nni sapemu? Appoi pari ca mancu arraggiuna tantu bonu...
Cicciu: (nota Paulicchiu e lo saluta) Ciau Paulicchiu
Paulicchiu: (fa cenno di taccere)
Cicciu: Chi fai vistutu di san Luigi?
Cavaleri Foti: Mi appello! Cicciu non po vutari... n’o viditi ca parra cca statua di san Luigi? Ppi mia è pazzu!
Cicciu: Pazzu iù? Aspetta! (esce dal portafogli un foglio piegato che porge a donn’Angilu per leggerlo)
Donn'Angilu: (legge) Ospedale Psichiatrico San Bartolomeo di Catania: Si dichiara che a seguito della degenza e delle cure effettuate presso il nostro centro il signor Francesco Scilipoti è clinicamente guarito. Firmato prof. eccetera eccetera...
Cicciu: (con calma riprende la lettera, la ripiega e la ripone al suo posto, poi si avvicina a Foti) Ora fammi vidiri chidda to!
Cavaleri Foti: Chi dici?
Placidinu: Si capii giustu ci dissi di farici vidiri chidda so...
Filicettu: (con un sorrisetto) ... a littra ca è guarutu...
Cavaleri Foti: Filicettu: un amicu aveva e mi pari ca u staiu pirdennu! Avanti facemu st’elezioni!
Placidinu: (distribuisce le schede e le penne)
(ognuno scrive)
Donn'Angilu: Semu pronti? Placidinu arricogghi i schedi e cuntamu.
Placidinu: (esegue e comincia a leggere) Patr’e parrucu vossia appuntassi i nomi... Cavaleri Foti... donna Prazzita... Cavaleri Foti ... donna Prazzita ... Cavaleri Foti ... donna Prazzita ... Filicettu!
Filicettu: Mi! Macari a mia mi ci misuru?
Cavaleri Foti: Filicettu, chi ti dasti u votu tu stissu?
Filicettu: Ma chi va pinsannu, cavaleri?
Cicciu: Iu ci u desi... non sugnu libbiru?
Cavaleri Foti: E st’autru ci vuleva ppi strammari i brigghia!
Donn'Angilu: Comunque di fattu hama fari un autra votazioni e si c’è ancora parità si fa ballottaggiu tra i dui cu chiù voti... chissi su i reguli... Placidinu n’autri setti schedi...
Placidinu: (esegue e conta man mano) una dui tri quattru cincu sei (l’ultima a Cicciu con una pacca sulle spalle) e setti: forza vutamu
(tutti eseguono e Placidinu ripassa a prendere le schede)
Placidinu: Allura: Cavaleri Foti...donna Prazzita ... Filicettu ... Cavaleri Foti ... Filicettu ... Cavaleri Foti ... Filicettu... Mizzica!
Donna Prazzita: Nunziatina! Mancu tu m’u dasti u votu?
Nunziatina: Donna Prazzita...non dissimu ca è segretu? E poi chi ni sapi ca non ci u desi?
Donna Prazzita: Ca ci voli assai: iù vutai ppi mia... ni pigghiai unu sulu... fatti i cunti...
Donn'Angilu: In tutti i casi hama fari u ballottaggiu.
Cavaleri Foti: Mah... speriamo ddocu almenu...
Donn'Angilu: Ora si po vutari sulu ppi Filicettu o ppu Cavaleri Foti, Placidinu curaggiu: n’autru giru di schedi
Placidinu: Subbitu... (esegue)
(tutti votano, Placidinu raccoglie)
Placidinu: Filicettu... Cavaleri Foti... Cavaleri Foti ... Filicettu ...Filicettu ... Cavaleri Foti ... (rigira l’ultimo biglietto, sorride tra se)
(tutti protestano, per saper il nome decisivo)
Placidinu: Calma... calma... Filicettu!
Filicettu: Bih chi emozioni: addivintai presidenti...
Cavaleri Foti: (indispettito) Tanti auguri ora u vidi chi voli diri... (indicando i presenti) Cummattiri ccu certa genti... Abbasta: mi ni vaiu...
Donn'Angilu: E va beni Cavaleri... aspittassi ca almenu sbagnamu u novu prisidenti...
Cavaleri Foti: Eh si... sbagnamu... sbagnamu...
Filicettu: Cavaleri non facissi accussì... iù pi vossia vutai... ma si tutti vosuru a mia... chi ci pozzu fari... iù ppi lei vutai... ci aggiuru supra alla nnuccenza di san Luigi cca, (e si avvia verso la statua)
(tutti fanno ala lasciando libera la visuale per Filicettu e Paulicchiu)
Cicciu: Paulicchiu non ci i fai i cumplimenti a Filicettu?
Paulicchiu: Giustu! Tanti auguri e si pigghiassi sti ciuri ppi rialu...
Filicettu: (spaventato getta uno grido stridulo e da segni di panico)
(sorpresa generale, momento di confusione poi appena riavutosi)
Cavaleri Foti: Dilinquenti ti canuscii: tu si chiddu d’o pedi
Filicettu: Tu si chiddu di l’occhiu
(inseguono Paulicchiu, e fra la confusione generale)

CALA LA TELA


Patri donn’Angilu
I ziti fuiuti

Patri donn’Angilu - Parroco
Placidinu - Sacrestano
Paulicchiu - Chierichetto
Giuseppi – Fidanzato di Caterina
Caterina – Fidanzata di Giuseppi
Padre di Giuseppe
Madre di Giuseppe
Padre di Caterina
Madre di Caterina

Scena: Sacrestia, mobile al centro con campanella in vista, a sinistra porta della canonica e a destra porta che immette in Chiesa, prima delle porte, armadi o scaffali a sinistra con libri a destra con vasi, tappeti, drappi ecc. Uno degli armadi deve poter contenere una persona nascosta.

I
Placidinu: (sta pulendo la suppellettile della chiesa, al centro, seduto su una sedia e con davanti un altra sedia su cui è poggiata una bacinella con acqua e sapone) Accussì puliti non ci hana statu mai, mancu quannu i ccattaru... Ppi certi travagghi ci voli a manu di Placidinu... (rimira il lavoro, nota una macchia e con naturalezza ci sputa sopra e comincia a strofinare) ... Placidinu chi prodottu usi?... E comu ci u spiegu? ... nenti una mustura ca s’arriorda i tempi antichi... si ci dicu comu è ca pulizìu c’è capaci ca cuminciunu a fari stori (rimira ancora, sembra individuare un altra macchia ma poi annuisce soddisfatto)
Paulicchiu: (nel frattempo è entrato silenzioso e si è posto alle spalle di Placidinu, appena discosto per non essere coperto, appena Placidinu ha completato il suo lavoro esordisce in un verso per spaventare il sacrestano) BUHHH!
Placidinu: (spaventato lascia cadere il manufatto pulito a mollo all’acqua) Motti subbitània! Assai aveva ca non facevi dannu! Taliati cca:(indicando il suppellettile di nuovo sporco) un ura di travagghiu appizzata!
Paulicchiu: ...e comu si scantulinu, Placidinu... Placidinu scantulinu... fa macari a rima!
Placidinu: Auh! Intantu parramu arucatu: cu mmia ci volunu tri parti di “vui” e quattru parti di “vossia” senza “tu”! ca non sugnu to frati
Paulicchiu: Ma pi comu si vecchiu putissi essiri me nannu...
Placidinu: Nossignori! Iù to nannu non pozzu essiri... picchì si sapeva ca hava a viri un niputi comu a ttia rinunziava a maritarimi e mi faceva monucu!
Paulicchiu: E si ti facevi monucu comu ti facevi chiamari?
Placidinu: Picchì chi vulissi diri?
Paulicchiu: Secunnu me si ti facevi monucu t’hava a chiamari: Patri Papira cca nirvusa...
Placidinu: (lanciandogli lo straccio con cui puliva) Dilinquenti tu e cu ti tirau i pedi! ... picchì non ci cuppi sulu tu... ddocu ci fu asociazioni a delinquiri! A cuminciari di to patri e to matri, a finiri cu i dutturi e i ‘nfirmeri ca non ti ittaru subbitu e macari c’u parrinu ca ti vattiau... ca l’acqua era bedda auta e ni puteva apprufittari...

II
Donn'Angilu: (che è entrato sulle ultime parole) Placidinu! Mi meravigghiu di tia! e chi su ssi paroli? Lassamu perdiri ppi mia... ma macari c’o sacramentu t’a pigghi?
Placidinu: Chiedu scusa patr’e parrucu... ma cettu voti mi ‘nfulinìu e non sacciu chiddu ca dicu... anzi... ci vuleva diri... ma sicuru ca u vattiastuvu a chissu ddocu?
Donn'Angilu: Ma picchì hai dubbi?
Placidinu: ... no u sapi... alli voti... (fa il gesto delle corna in testa con i pugni chiusi e i due mignoli alzati)
Paulicchiu: Ma chi dici? Certu ca sugnu vattiatu... anzi... si mi dici a testa quannu sugnu ranni mi fazzu macari parrinu! (subito dopo mentre Placidinu parla con don Angilu lega con lo straccio che ha ricevuto addosso un passante dei pantaloni con la sedia dove è seduto il sacrestano)
Placidinu: (facendo scongiuri) Fora di cca...! Chissu sulu ci mancassi... già i parrini ca avemu non sunu un granchì...
Donn'Angilu: Grazii Placidinu...
Placidinu: Non c’è di che! S’appoi ti fai parrinu tu putemu chiudiri i chiesi pi ddaveru!
Donn'Angilu: Grazii di novu Placidinu...
Placidinu: Nienti. Per così poco?
Donn'Angilu: Dicu va’... a mia mi ittasti ppi munnizza, a ddu nnuccenti ca forsi havi un pocu di vucazioni ci a fai passari... bellu collaboratori d’a chiesa ca si!
Placidinu: ...e va beni ci u dissi: alli voti esagiru ‘nto parrari...
Donn'Angilu: Avanti finemula fai a paci ccu Paulicchiu e veni ddabbanna ca m’aiuti a spustari un armadiu ‘nta canonica.
Paulicchiu: (finita la marachella si è portato vicino la porta della chiesa) Avanti Placidinu, veni cca e facemu a paci...
Placidinu: ...ma no picchì m’u dici tu... ppi rispettu d’o patr’e parrucu... (si alza e trascina la sedia, inciampa e cade. Si rialza inviperito verso il parroco) Ha vistu? Ha vistu? Ora chi sugnu iù?
Paulicchiu: (scappa via)
Donn'Angilu: E vabbè... sempri un carusu è... chi voi?
Placidinu: (mentre si scioglie) Chi vogghiu? U vogghiu n’e manu na bona vota e accussì u finemu stu cinimatogrufu!
Donn'Angilu: Pacenzia ci voli ch’i carusi... pacenzia...
Placidinu: ...si ... si ... supra i spaddi di l’autri u pisu liggeru è...!
Donn'Angilu: Allura chi fai m’aiuti o non m’aiuti?
Placidinu: E amuninni.
(si avviano per la canonica, pochi secondi di scena vuota ed entra Caterina)

III
Caterina: E chi è nuddu c’è? Giuseppi mi dissa ca ni videumu cca, ppi parrari cu patri donn’Angilu... ma non viru a nuddu di tutti e dui...
Giuseppi: (Da fuori chiama) ...patr’e parrucu! ... Placidinu... E chi nuddu c’è?
Caterina: Ca cc’è Giuseppi... ora ci fazzu scherzu... (si nasconde dietro la porta della canonica)
Giuseppi: (entra in sacrestia) Patr’e parrucu... Placidinu?
Caterina: (da dietro la porta contrafacendo la voce) Cu è ca mi cerca? N’o sapiti ca hai afari u me travagghiu di saristanu?
Giuseppi: Ah... Placidinu... ma chi ti capitau ‘nta vuci mi pari un pocu arriciatatu...
Caterina: Cuppa d’o parrinu... mi fici stari na matinata sana a puliziari i campani, dassupra o straventu, e m’arrifriddai...
Giuseppi: Ah, mi dispiaci ppi tia, senti m’u putissi chiamari o patr’e parrucu ca ci haia parrari di cosi ‘mpurtanti?
Caterina: Ora vidu si ti po dari addenzia... ma di chi ci ha parrari?
Giuseppi: Ma veramenti... non mi pari u casu... haia parrari cu iddu... e poi ci su cosi ca a tia non ti pozzu cuntari... m’a scusari...
Caterina: (apparendo) ...e a mia m’i po’ cuntari?...
Giuseppi: Caterina! E chi ti metti a pigghiarimi ppi fissa?
Caterina: Oh babbasunazzu! E non mi canuscisti?
Giuseppi: Chi t’haia diri? No! ...e poi cu tutti i pinseri ca haiu ‘nta testa... mi sentu tuttu ‘ntrunatu...
Caterina: Non ti preoccupari, sugnu sicura ca Patri donn’Angilu ni sapi cunsigghiari bonu di zoccu hama fari...
Giuseppi: Ma a propostitu non c’è nuddu?
Caterina: Boh? Quannu trasii non visti a nuddu...
Giuseppi: (prende un campanello da sopra il mobile della sacrestia e lo suona ripetutamente) Videmu si cocchedunu si affaccia...

IV
Placidinu: (da fuori) Paulicchiu sta vota ti pigghiu e ti fazzu pizzudda pizzudda! (entra precipitosamente e si dirige verso Giuseppi)
Giuseppi: Auh! Placidinu, chi mi voi fari?
Placidinu: No... scusimi... m’hava parsu ca era ddu diavulicchiu... Bongiornu macari a tia Caterina. Chi vuliti?
Caterina: Na parola cu patr’e parrucu, si è possibili...
Giuseppi: C’è?
Placidinu: C’è... c’è... c’è ca mi stava facennu rumpiri a carina... Aspittati ca u chiamu (si affaccia alla porta della canonica e chiama a voce alta) Patr’e parrucu! Vossia s’affaccia ca c’è genti ca u cerca... (rivolto a i due) Mi stava facennu spustari n’armadiu ca pisa qualche centu uttanta chila...

V
Donn'Angilu: ...e ghiuncicillu qualche autru chilu... a bon pisu...
Placidinu: ‘nca... supra i spaddi di l’autri... virissi ddocu chi ci hana diri Giuseppi e Caterina. (si posiziona per assistere al discorso)
Donn'Angilu: Bongiornu a tutti e dui. Chi avemu?
Giuseppi: (fa segno verso Placidinu) ...veramenti...
Caterina: ... ci vulemumu parrari a sulu... va’...
Placidinu: (vedendo che tutti guardano verso di lui) Faciti.... faciti... iù non haiu problemi, parrati tranquilli comu si iù non ci fussi...
Donn'Angilu: Placidinu... iù dicu ca è megghiu si tu non ci fussi e basta... (facendo segno con la mano di uscire) no “comu si”... facemu ca ci vo’ duni un occhiu a chiesa, per esempiu...
Placidinu: Mi ni stati mannannu? E mi ni vaiu... sugnu bonu sulu pi servu ‘nta sta chiesa... (esce)
Donn'Angilu: Scusatilu a Placidinu...
Giuseppi: U canuscemu, non si preoccupi...
Caterina: Patr’e parrucu...
Giuseppi: Semu ‘nte cunfusioni...
Donn'Angilu: Facitimi capiri...
Giuseppi: Semu a un puntu ca non sapemu chiù chi fari...
Caterina: Lei u sapi ca havi assai ca semu ziti... ma arrivamu a ‘npuntu ca i cosi si ‘mpurugghiaru assai...
Donn'Angilu: N’o staiu capennu... non è ca facistuvu qualche fissaria...?
Giuseppi: No... no... chi va pinsannu?
Caterina: Vossia u sapi ca semu carusi di chiesa...
Giuseppi: ...e c’a testa supra i spaddi...
Donn'Angilu: ...e ma allura non capisciu... chi problema c’è? Siti ziti, siti du carusi serii, fra un pocu vi maritati... non capisciu...
Caterina: E propriu chissu è u fattu, nuatri ni vulissimu marititari...
Giuseppi: ...macari dumani a mmatina... u fattu è ca i nostri parenti, ora ca i cosi strinciunu, non ni vosuru chiù sapiri di nenti!
Donn'Angilu: Comu? Ma non m’arriordu ca all’iniziu ficiuru opposizioni...
Caterina: All’iniziu... si... picchì ci pareva ca era na cosa di carusiddi e quantu prima ni passava d’a menti...
Giuseppi: Ma ora ca havi quattr’anni ca semu ziti e semu tutti e dui sicuri ca ni vulemu beni ppi daveru, comu ci dissimu ca ni vuleumu maritari intra l’annu...
Caterina: ...scuppiau u ‘nfernu n’a tutti e dui i casi!
Giuseppi: Me patri e me matri diciunu ca Caterina è na picciridda senza versu di casa...
Caterina: Me patri e me matri diciunu ca Giuseppi è un puvurazzu e non è dignu di mia...
Donn'Angilu: E vuatri non sapiti unni sbattiri a testa... vi capisciu...
Caterina: Si ma non è sulu chistu...
Giuseppi: Esattu... iù e Caterina havi assai ca pinsamu a zoccu fari e all’ultimu pigghiamu na decisioni...
Caterina: ...’nsumma pigghiamu a decisioni ca ni ni fuiemu!
Donn'Angilu: E m’u viniti a diri a mia accussì frischi e puliti? Assolutamenti no! U sapiti comu a pensu... la mia risposta è no! Si vuliti ci parru ch’e vosti famigghi ma senza fari scimunizioni, ppi favuri!
Caterina: Eccu... chissu ci vuleumu addumannari... si ci parra lei ch’i nosti famigghi... però in quantu a scimunizioni... diccillu tu Giuseppi...
Donn'Angilu: Chi m’hata diri ancora?
Giuseppi: ‘Nsumma nuatri havi di sta matina prestu ca mancamu d’a casa e a st’ura pensu ca già ni stanu circannu...
Donn'Angilu: Allura già a cumminastuvu a purpetta!
Caterina: No... no.. chi dici? Ci u dissimu ca semu carusi c’a testa supra i spaddi. Havi di sta matina ca non ni facemu vidiri, p’i darici a ‘mprissioni ca ni ni fuiemu
Giuseppi: E ora semu cca picchi sicuramenti tutti venunu a ricurriri nni lei e ci vulissimu addumannari si lei ci u fa capiri ca non s’hana mettiri contru e inveci hana accunsintiri pp’u nostru matrimoniu...
Donn'Angilu: E semu sicuri ca... non n’hata rumputu quartari...?
Giuseppi: Ci aggiuru supra a me vita, sulu vulissimu si lei, ora ca iddi pinsaru o peggiu, ci fa capiri ca nuatri ni vulemu beni pi daveru e ni vulemu maritari...
Caterina: ... chi ni rispunni... ah... patr’e parrucu?
Donn'Angilu: (interdetto) ... e chi vi rispunnu... boh? Ca d’un latu megghiu accussì ca s’avissuvu fattu all’antica... ma sempri mi dati na bella iatta a pilari...
Caterina: Avah... patr’e parrucu... u sapemu ca lei ni voli beni...e ci a fa a fari arraggiunari i nostri parenti...
Giuseppi: Auh... e all’urtimu all’urtimu facemu comu fanu tanti...
Donn'Angilu: E tu non diri scunchiurutaggini... va beni va beni... lassamu ca venunu e viremu chi mi ‘nventu...

VI
Placidinu: (irrompendo in scena e dirigendosi verso il parroco per congratularsi con lui) Bravu patri e parrucu! Bravu ppi daveru... u sapeva ca lei è ‘ncristianu bonu... i iutassi a sti du carusi...
Caterina: Ma...?
Giuseppi: Placidinu... di unni spuntasti?
Donn'Angilu: ...o solitu to... i fatticeddi to non ti sai fari! Ha statu a scutari darreri a porta averu?
Placidinu: Chiedu scusa... ma u sapi alli voti un chi ni sapi... macari a genti havi mali ‘ntinzioni... e iù chi fazzu u lassu sulu...
Donn'Angilu: Mali ‘ntinzioni sti du iangileddi? Ma non mi fari arridiri... dici chiuttostu ca si ‘nfaccidderi e ‘ntricaloru... comunqui carusi ora sturiamu cu calma comu fari...
Placidinu: ...ma iù dicissi senza troppu calma...
Donn'Angilu: E sintemu picchì?
Placidinu: Picchì i patri e i matri d’e carusi sunu davanti a porta d’a chiesa... si stavunu sciarrianuu fra di iddi ma quant’è ca su cca...
Donn'Angilu: e accusì pacificu m’u dici? Bih bih bih Signuruzzu!
Giuseppi: E di unni scappamu?
Caterina: Si ni trovunu cca s’a pigghiunu macari ccu lei...
Donn'Angilu: Giuseppi, tu curri ppi supra ‘nta canonica, ‘nchiuriti na me stanza e non nesciri si non ti chiamu iù...
Caterina: Avanti, Giuseppi ammiucciamuni ‘nta canonica...
Donn'Angilu: Unni vai tu? Accussì appoi mi diciunu ca v’hai tinutu ammucciati iù cca intra...? Tu vo mucciti nta chiesa
Caterina: Iù a Giuseppi n’o lassu!
Donn'Angilu: Carusi non mi faciti perdiri a pacenzia! Giuseppi tu subbitu in canonica!
Giuseppi: Va beni... (esce in fretta)
Donn'Angilu: E tu fai comu ti dicu iù...
(intanto si sentono le voci dei quattro genitori dalla chiesa)
Placidinu: Mizzica cca sunu!
Donn'Angilu: U viri? Ppi non m’ascutari!
Caterina: Non si preoccupassi ca ci pensu iù (prontamente si nasconde dentro un armadio della sacrestia)
Donn'Angilu: Sautafossi! Un coppu o cori mi fanu pigghiari!

VII
Padre di Caterina: Iù vogghiu soddisfazioni!
Madre di Caterina: Giustu!
Padre di Giuseppi: Iù fazzu minnitta!
Madre di Giuseppi: Giustu
Padre di Caterina: M’arrubbaru na figghia
Madre di Caterina: Giustu!
Padre di Giuseppi: A ddu nnuccinteddu s’u misuru ‘nto saccu!
Madre di Giuseppi: Giustu!
Padre di Caterina: Me figghia hava statu sempri na santuzza!
Madre di Caterina: Giustu!
Padre di Giuseppi: Me figghiu era ancora un picciriddu senza malizia!
Madre di Giuseppi: Giustu!
Placidinu: Auh, signori ma chi è stu catuniu?
Padre di Caterina: A lei non l’ha interpellatu nuddu!
Madre di Caterina: Giustu!
Padre di Giuseppi: Vossia chi parra ca non centra nenti?
Madre di Giuseppi: Giustu!
Donn'Angilu: Si però ora mi pari ca è megghiu si vi calmati e mi spiegati chi succidìu...
Padre di Caterina: Giustu!
Padre di Giuseppi: Giustu!
Placidinu: ...occhiu ca ora le signore non sanu chiù chi diri...
Madre di Caterina: Giustu!
Madre di Giuseppi: Giustu!
Placidinu: Ah, no... u sanu ... u sanu chi diri...
Padre di Caterina: Vossia non facissi u spiritusu e ni lassassi parrari c’o parrucu!
Placidinu: Giustu!
Padre di Giuseppi: Chisti su cosi dilicati e lei non si ci mittissi ‘nto menzu!
Placidinu: Giustu!
Madre di Caterina: E a finissi di diri “giustu”
Placidinu: Giustu!
Madre di Giuseppi: ... mi livau a parola d’a vucca...!
Donn'Angilu: Comunqui Placidinu, mi pari u casu ca ora ni lassi suli e videmu sti signuri chi m’hana diri... giustu?
Placidinu: ...si nuddu s’a senti arrubbata dicissi: giustu... (esce per la chiesa)

VIII
Donn'Angilu: Dunqui, spiegatimi con calma picchì siti cca...
(tutti cominciano a parlare uno sull’altro creando solo una grande confusione)
Donn'Angilu: (Va a prendere il campanello e dopo diverse scampanellate zittisce tutti) E chi è? Vi pari ca semu a televisioni unni i a genti fa vuci unu supra all’autru e non sanu discurriri? Cca semu genti civili! Unu a vota e videmu chi fu. Senza offesa, vi dugnu a parola iù (al padre di Caterina) Parrassi lei.
Padre di Caterina: Me figghia m’a rubbaru!
Madre di Caterina: Havi di sta matina ca manca d’a casa e sicuramenti ci fu rubbatina da parti di ddu tiziu ca ci furriava d’attornu...
Padre di Giuseppi: Me figghiu u nomu l’havi... e non furriava attornu a nuddu...
Madre di Giuseppi: Dicemu chiuttostu ca qualche pirsunedda c’a facci nnuccenti s’u tirau e u vosi compromettiri!
Madre di Caterina: Vidissi ca iù a me figghia ci haia ‘nsignatu tutta l’educazioni di stu munnu e na cosa di chissa mancu sa ‘nsonna!
Padre di Caterina: Da mischina era ancora na picciridda ca iucava ch’i bambuli... autru ca compromettiri... m’arruvinaru!
Padre di Giuseppi: A parti ca u proverbiui dici ca a porta si rapi d’a parti di intra... e cu m’hava capiri mi capisci... e in tutti i casi me figghiu non è tipu di arrubbari a nuddu, picchì è tuttu casa e chiesa... averu patr’e parrucu?
Donn'Angilu: Pi chissu pozzu confermari ca Giuseppi è un carusu bonu, religiosu e c’a testa supra i spaddi
Madre di Giuseppi: Fina ca qualcuna a testa non ci a sbutau avanti e narrèri...
Madre di Caterina: Mi fa diri a testa ca mi scordu a crianza e nesciu l’ugna... Me figghia ha nisciutu d’a casa sulu ppi veniri a missa e ci haia ‘nsignatu a teniri l’occhi vasci, e testa non ni fa sbutari a nuddu... Patr’e parrucu mi curriggissi si sbagghiu!
Donn'Angilu: Ma sicuru... macari di Caterina non pozzu diri mali: veni a missa, ci ‘nsigna u catechismu e picciriddi, è na carusa assinnata e onesta...
Padre di Caterina: Picchissu dicu ca fu arrubbata... non era ‘nto so carattiri fari na cosa di chissa...
Padre di Giuseppi: Si e ora me figghiu addivintau un latru di poviri nnuccintuzzi... iddu ca non è capaci di fari mali a na musca...
Madre di Caterina: Comunqui i fatti su chissi: me figghia avi di sta matina ca non si vidi... e sicuramenti oramai fu ammacchiata!
Madre di Giuseppi: Ma u stissu pozzu diri iù: me figghiu havi di sta matina ca manca e sicuramenti fu misu ‘nto saccu!
Donn'Angilu: Ma cca stati parrannu comu si n’o sapiti ca i vostri figghi erunu ziti...
Padre di Caterina: Ziti? Ma quannu mai?
Padre di Giuseppi: E cu ci l’ha datu ssu pirmissu?
Madre di Caterina: Me figghia zita cu un qualunqui operaiu? Ma chidda perlomenu aspetta un dutturi o un avvocatu...
Madre di Giuseppi: Chi ci vulissi diri a me figghiu picchì travagghia? Allura è megghiu unu ccu tri laurii ca finu a quarant’anni si fa ammanteniri d’a so famigghia?
Padre di Caterina: Non stamu dicennu chissu... ma si me figghia non era custritta, possibilmenti aspittava qualche occasioni chiù megghiu...
Padre di Giuseppi: Senza offesa ppi so figghia, macari Giuseppi cc’u tempu puteva truvari a una chiù megghiu e non ni scurdamu ca mentri travagghia si sta finennu l’università e fra massimu un annu addiventa ‘ngigneri...
Donn'Angilu: Veru è Giuseppi o iornu travagghia e a siri sturia...
Madre di Caterina: Si! Sturìa comu arruvinari e figghiareddi di matri...
Madre di Giuseppi: Allura no sapi a sentiri... Me figghiu è un gioellu di carusu, e nuatri semu dispiaciuti picchì cu su corpu di testa ca ci fici fari so figghia ora ci finisci di laurearisi e arresta senza arti e senza parti...
Donn'Angilu: Ma tornu a diri ca vi stati scurdannu a cosa chiù importanti: i vostri figghi erunu ziti!
Padre di Caterina: Però ora dopu sta mala azioni non c’è chiù chi fari...
Padre di Giuseppi: No ca c’è u chi fari: iù a me figghiu m’u tornu a pottu a casa a costu ca u chiuru ‘nta cantina!
Padre di Caterina: E iù m’avissi a turnari a me figghia a casa sdisanurata e senza ca chiù nuddu s’a pigghia? Bella pinsata ppi daveru!
Donn'Angilu: Ma allura chi diciti di fari?
Padre di Caterina: A me figghia non ci a dugnu, e chissu non si discurri, e siccomu m’a sdisanurau iù pigghiu a duppietta cercu a so figghiu e riparu l’offisa!
Padre di Giuseppi: Auh! non parrassi accussì ca se no a duppietta a pigghiu iù!
(da qui in poi tutti alzano i toni e la situazione sfugge di mano al parroco)
Madre di Caterina: (al marito) E tu ti fa diri na cosa di chissi?
Madre di Giuseppi: (al marito) E tu pirmetti ca a to figghiu u minazzunu accussì?
(I due padri si alzano e si fronteggiano, le madri spingono i mariti alla zuffa)
Caterina: (esce dall’armadio) E a vulemu finiri na vota ppi tutti?
(tuti si fermano disorientati)
Padre di Caterina: Caterina di unni spuntasti?
Giuseppi: (entra correndo) chi fu? Caterina ‘ntisi a to vuci e mi scantai...
Padre di Giuseppi: Giuseppi e tu cca si?
(tutti i genitori si girano verso il prroco con aria minacciosa)
Donn'Angilu: Oh... oh... chi stati pinsannu? Vidi ca siti fora strata completamenti!
Madre di Caterina: E vossia ci fa u cummogghiu
Madre di Giuseppi: Inveci di fari u parrinu chi fa u ruffianu?
Padre di Caterina: A duppietta du corpa havi: unu è pi Giueppi e unu è ppi lei...
Padre di Giuseppi: Non c’è bisognu ca u spaddi ssu cartocciu picchi o parrinu ci sparu iù!
Donn'Angilu: Sintiti calmativi e arraggiunati...
(ma tutti sommergono il povero parroco di improperii mentre solo i due fidanzati lo difendono)

IX
Placidinu: (spinge Paulicchiu aventi) Forza firmamu a sti sciallarati...
Paulicchiu: Ci pensu iù! (accende una serie di petardi e li butta in messo ai contendenti)
(gli scoppi fanno fermare tutti, appena si è fatto silenzio)
Placidinu: Bravu a Paulicchiu... almenu ppi sta vota i to diavularii sirveru a qualche cosa
Padre di Caterina: A lei ci avumu dittu di stari fora...
Padre di Giuseppi: Chi si ‘ntrica?
Donn'Angilu: Placidinu... già non si capiu chiu nenti...
Placidinu: Vossia m’ha scusari, ma u sapi ca sulu ammenzu e guai n’o lassu... e poi, senza offesa: vossia è un parrinu bonu e intilligenti e po parrari ch’i du ziti ca sunu macari iddi boni e ‘ntiliggenti... ma cu sti signori mi ci facissi parrari a mia...
Madre di Caterina: Ma chi vulissi diri?
Madre di Giuseppi: Cu ssa furriata vulissi fari capiri ca non sapemu arraggiunari?
Placidinu: Non sulu! Ma aviti macari l’occhi ‘ntuppati! Sacunnu vuatri patri donn’Angilu ora si misi a fari u ruffianu?
Padre di Caterina: Davanti all’evidenza....
Placidinu: Cioè inveci di ‘nsignarici a religioni ora si misi a cunmminari fuitini...
Padre di Giuseppi: I fatti chissu diciunu...
Placidinu: E pi chissu dicu ca siti orbi e gnuranti!
Padre di Caterina: Mi pari ca a doppietta non ci abbasta chiù aoggi!
Placidinu: Finemula! Gnuranti... si gnuranti... picchì non sapiti ca aviti du figghi ca valunu centu voti di vuatri... gnuranti picchì non capistuvu ca sti du carusi sunu cca propriu picchì volunu fari i cosi per beni e inveci di fuirasinni vinnuru a dumannari cunsigghiu o parrinu... E orbi: orbi picchì non viditi quantu si volunu beni, orbi picchì non viditi ca sti du carusi su pronti a fari na famigghia china di amuri e di rispettu... senza arrubbatini, senza sacchi....e senza duppietti!(pausa ad effetto) Avanti! Parrati ora!
Padre di Caterina: A diri a virità sugnu senza paroli...
Padre di Giuseppi: Iu i cosi i stava taliannu tuttu di n’autru latu...
Placidinu: Vuatri (ai gentiori di Caterina) dicistuvu ca Caterina è na carusa china di virtù e vuliti u megghiu maritu ca cc’è ppi idda, Vuatri (ai genitori di Giuseppi) dicistuvu ca Giuseppi è un carusu assinnatu e per giunta sta divintannu ‘ngigneri... Chi ci stati aspittannu ancora? Ca si fanu vecchi intra I vostri casi e si maritunu cu cu è ghiè pi cunvinienza, o ppi bisognu picchì su troppu vecchi? Oppuri stati aspittannu ca piddaveru fanu qualche fissaria? Avanti... sintemu...
Padre di Caterina: Basta iù mi cunvincii..
Padre di Giuseppi: Iù non parru chiù se no mi sentu un cretinu...
Madre di Caterina: Caterina allura è iddu ca voi?
Caterina: Ca certu omà, non s’ha caputu ancora?
Madre di Giuseppi: Giuseppi allura a voi? Non ti sta custringennu nuddu?
Giuseppi: Custringennu? Vuatri ni stauvu custringennu a fari na fissaria...
Placidinu: Allura iù finii di parrari... ora putiti parrari di novu c’o patr’e parrucu e cuminciamu a fissari a data d’o matrimoniu...
Donn'Angilu: Placidinu... t’haia diri sulu grazii... tu sulu ci arriniscisti a fari arraggiunari a tutti...
Padre di Caterina: E già di ora è invitatu o matrimoniu.
Padre di Giuseppi: U veru sinzali di stu matrimoniu fu lei...
Placidinu: Però haia diri a virità: ppi fari arraggiunari a tutti ci vosi macari Paulicchiu... a propositu... unni si ni ìu?
Paulicchiu: (nel frattempo è riapparso dalla chiesa ed ha acceso un ulteriore petardo che lancia ai piedi di Placidinu) Cca sugnu!
Placidinu: Veni cca... (appena scoppia il petardo, cambia espressione, e arrabbiatissimo) Veni cca ca ti fazzu a spezzatinu! Dilinquenti e terrorista!
(Placidinu insegue Paulicchiu mettendo a soqquadro al sacrestia e i presenti, in mezzo alla confusione:)

CALA LA TELA